关于清明、五一期间严肃查处“四风”问题,...
![]() | |
Dosya Uzant?s?: | [1] |
---|---|
MIME tipi: | [2] |
Uniform Type Identifier: | org.webmproject.webp[3] |
Sihir: | ?52 49 46 46 xx xx xx xx 57 45 42 50 56 50 38? [2] |
Sahibi: | |
Bi?im tipi: | kay?ps?z ve kay?pl? veri s?k??t?rma destekleyen g?rsel dosya format? |
Contained by: | Resource Interchange File Format (RIFF)[4] |
Geli?tirici | |
---|---|
Kod deposu | chromium.googlesource.com/webm/libwebp |
Programlama dili | C |
Tür | Digital imaging |
Lisans | BSD lisanslar? |
Resm? sitesi | developers.google.com/speed/webp |
WebP, Google taraf?ndan geli?tirilmi? olup, JPEG, PNG veya GIF resim bi?imlerine k?yasla daha kü?ük veya daha iyi g?rünen resimler olu?turmak i?in tasarlanm??t?r.
WebP format? Eylül 2010'da duyurulmu?tur ve destek kütüphanesi Nisan 2018'de 1.0 sürümüne ula?m??t?r. Format deste?i y?llar i?inde artm??t?r ve May?s 2021 itibar?yla WebP, dünya ?ap?nda kullan?lan web taray?c?lar?n?n %94'ü taraf?ndan desteklenmektedir.
WebP hem kay?pl?[5] hem de kay?ps?z s?k??t?rma kullanan bir g?rüntü format?d?r. Güncel olarak Google'?n elinde bulunan, On2 Technologies'in Google taraf?ndan sat?n al?nmas?yla edinilen teknolojiye dayan?larak geli?tirilmi?tir.
WebP resim bi?imi ilk olarak 30 Eylül 2010'da web'deki kay?pl? s?k??t?rma i?lemelerinde kullan?lan ger?ek renkli grafikler i?in yeni bir a??k standart olarak duyuruldu ve JPEG resim bi?imine benzer g?rüntü kalitesinde daha kü?ük dosyalar i?in üretildi.

18 Kas?m 2011'de Google, kay?ps?z s?k??t?rma ve kay?ps?z ve kay?pl? modlarda JPEG'in aksine ?effafl?k deste?ini test etmeye ba?lad?; destek varsay?lan olarak libwebp 0.2.0'da (16 A?ustos 2012) etkinle?tirilmi?tir. Google'?n ?l?ümlerine g?re, PNG'den WebP'ye d?nü?üm, web'de bulunan PNG'lerle oranla dosya boyutunda %45 azalma ve pngcrush ve PNGOUT ile yeniden s?k??t?r?lan PNG'lere k?yasla %28 azalma ile sonu?lan?r.[6]
WebP genel olarak ?u ?zellikleri de sunar:
- Kay?ps?z s?k??t?rma - Resim kalitesinden ?dün vermeden yap?lan WebP kay?ps?z s?k??t?rma format?.
- Meta Bilgileri - Resimlerin i?erisine metabilgileri EXIF ya da XMP format?nda eklenebilir.
- ?effafl?k - Resim i?erisinde JPEG'e k?yasla ?effaf pikseller bulunabilir.
- Animasyon - Animasyonlu g?rseller kullanabilirsiniz, GIF format? gibi.
Bununla birlikte, GIF, APNG ve WebP aras?nda yap?lan bir kar??la?t?rmada, APNG'nin ayn? kare h?z?nda(fps) daha dü?ük boyut kaplad??? g?rülmü?tür.
Tarih?e
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]WebP ilk olarak Google taraf?ndan 30 Eylül 2010'da web'de kay?pl? s?k??t?r?lm?? ger?ek renkli grafikler i?in yeni bir a??k format olarak duyuruldu ve eski JPEG ?emas?yla kar??la?t?r?labilir g?rüntü kalitesinde daha kü?ük dosyalar üretmi?tir. Google'?n On2 Technologies'i sat?n alarak edindi?i teknolojiye dayanmaktayd?. VP8 video format?n?n bir türevi olarak, WebM multimedya konteyner format?n?n karde? projesidir. WebP ile ilgili yaz?l?m, bir BSD lisans? alt?nda yay?nlanmaktad?r.
3 Ekim 2011'de Google,[7] animasyon, ICC profili, XMP ve Exif meta verileri ve d??eme (maksimum 16384 × 16384 d??emeden ?ok büyük g?rüntüleri birle?tirmek) i?in WebP deste?ine izin veren bir "Geni?letilmi? Dosya Bi?imi" eklenmi?tir. Animasyon deste?i, eski animasyonlu GIF'i animasyonlu WebP'ye d?nü?türmeye izin vermektedir.
18 Kas?m 2011'de Google, yeni bir kay?ps?z s?k??t?rma modunu ve hem kay?ps?z hem de kay?pl? modlarda ?effafl?k (alfa kanal?) deste?ini duyurdu; destek, libwebp 0.2.0'da (16 A?ustos 2012) varsay?lan olarak etkinle?tirilmi?tir. ] Google'?n Kas?m 2011'deki ?l?ümlerine g?re, PNG'den WebP'ye d?nü?türme, web'de bulunan PNG'lerle ba?larken dosya boyutunda %45 ve pngcrush ve PNGOUT ile yeniden s?k??t?r?lan PNG'lere k?yasla %28'lik bir azalmayla sonu?lanm??t?r.
Temmuz 2016'da Apple, macOS Sierra ve iOS 10'un erken beta sürümlerine WebP deste?i eklemi?, ancak daha sonra iOS 10'un GM tohum sürümlerinde ve Eylül 2016'da yay?nlanan macOS Sierra'da destek kald?r?lm??t?r. Eylül 2020'de Safari'de WebP sürüm 14ile web deste?i eklenmi?tir.
Destekleyici libwebp kitapl???, Nisan 2018'de 1.0 sürümüne ula?m??t?r.
Ocak 2023 itibar?yla WebP, dünya ?ap?nda kullan?lan web taray?c?lar?n?n %96,3'ü taraf?ndan desteklenmektedir.
Teknoloji
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]WebP'nin kay?pl? s?k??t?rma algoritmas?, VP8 video format?n?n ?er?eve i?i kodlamas?n? ve bir kap format? olarak Kaynak De?i?im Dosyas? Format?n? (RIFF) temel al?r. Bu haliyle, sekiz bit renk derinli?ine ve 1:2 (YCbCr 4:2:0) oran?nda kroma alt ?rneklemeli bir parlakl?k-krominans modeline sahip blok tabanl? bir d?nü?üm ?emas?d?r. Daha fazla i?erik olmadan, zorunlu RIFF kapsay?c?s?n?n ek meta verileri de tutabilmesine ra?men yaln?zca yirmi baytl?k bir ek yükü vard?r. WebP g?rüntülerinin kenar uzunlu?u 16.383 piksel ile s?n?rl?d?r.
WebP, blok tahminine dayanmaktad?r. Her blok, üstündeki ü? bloktan ve bir bloktan soluna do?ru olan de?erlere dayan?r (blok kod ??zme raster tarama s?ras?nda yap?l?r: soldan sa?a ve yukar?dan a?a??ya). D?rt temel blok tahmini modu vard?r: yatay, dikey, DC (tek renk) ve TrueMotion. Yanl?? tahmin edilen veriler ve tahmin edilmeyen bloklar, ayr? bir kosinüs d?nü?ümü veya bir Walsh–Hadamard d?nü?ümü ile 4×4 piksellik bir alt blokta s?k??t?r?l?r. Yuvarlama hatalar?n? ?nlemek i?in her iki d?nü?üm de sabit nokta aritmeti?i ile yap?l?r. ??kt?, entropi kodlamas? ile s?k??t?r?l?r. WebP ayr?ca paralel kod ??zme i?in a??k deste?e sahiptir.
Referans uygulamas?, Linux (cwebp) i?in bir komut sat?r? program? bi?imindeki d?nü?türücü yaz?l?m?ndan ve WebM'de oldu?u gibi kod ??zme i?in bir programlama kitapl???ndan olu?maktad?r. A??k kaynak toplulu?u, d?nü?türücüyü Windows gibi di?er platformlara h?zl? bir ?ekilde ta??may? ba?arm??t?r.
WebP'nin kay?ps?z s?k??t?rmas?, VP8 ile ilgisi olmayan daha yeni bir format, Google yaz?l?m mühendisi Jyrki Alakuijala taraf?ndan tasarlanm??t?r. Farkl? renk kanallar? i?in ?zel entropi kodlar?, geriye do?ru referans mesafelerinin 2B lokalitesinden ve son kullan?lan renklerin renk ?nbelle?inden yararlanma gibi geli?mi? teknikleri kullanmaktad?r. Bu, s?zlük kodlama, Huffman kodlama ve renk indeksleme d?nü?ümü gibi temel teknikleri tamamlar. Bu bi?im, ?zyinelemeli tan?mlama kullan?r: yerel entropi kodu se?imi gibi tüm kontrol g?rüntüleri, tüm g?rüntünün kendisiyle ayn? ?ekilde kodlan?r.
WebP kab? (yani, WebP i?in RIFF kab?), WebP'nin temel kullan?m durumunun (yani, VP8 ana karesi olarak kodlanm?? tek bir g?rüntü i?eren bir dosya) üzerinde ve üzerinde ?zellik deste?ine izin verir. WebP kapsay?c?s? a?a??dakiler i?in ek destek sa?lar:
- Kay?ps?z s?k??t?rma: Bir g?rüntü, WebP Kay?ps?z Format kullan?larak kay?ps?z s?k??t?r?labilir.
- Meta veriler: Bir g?rüntü, Exif veya XMP formatlar?nda depolanm?? meta verilere sahip olabilir.
- ?effafl?k: Bir g?rüntünün ?effafl??? olabilir, yani bir alfa kanal? olabilir.
- Renk Profili: Bir g?rüntü, Uluslararas? Renk Konsorsiyumu taraf?ndan a??kland??? gibi g?mülü bir ICC profiline sahip olabilir.
- Animasyon: Bir g?rüntü, aralar?nda duraklamalar bulunan birden ?ok kareye sahip olabilir ve bu da onu bir animasyon haline getirir.
Destek
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Google Chrome, Firefox, Opera, GNOME Web, Midori ve Falkon WebP'yi yerel olarak destekliyor.
Microsoft Edge'in EdgeHTML tabanl? sürümleri, bir taray?c? uzant?s? arac?l???yla WebP'yi destekler (varsay?lan olarak yüklüdür). Microsoft Edge'in EdgeHTML tabanl? sürümleri, kat? güvenlik kurallar? ile “Uygulama Korumas?” modunda ?al???rken WebP resim bi?imi uzant?s? da dahil olmak üzere platform uzant?lar?n? desteklemez. Ocak 2020'den sonra yay?mlanan Microsoft Edge sürümleri Chromium taray?c?s?n? temel ald???ndan, WebP deste?i ek platform uzant?lar?na gerek kalmadan yerle?ik olarak bulunur.
Safari masaüstü ve mobil taray?c?lar? henüz aktif olarak destek sa?lamamaktad?r.
Kaynak?a
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]- ^ "WEBP file extension". DotWhat.net. 16 Ocak 2013 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 1 Ekim 2010.
- ^ a b WebP Image Format Media Type Registration, IETF, I-D draft-zern-webp7 Temmuz 2022
- ^ "webP". Apple Developer Documentation: Uniform Type Identifiers. Apple Inc. 14 Aral?k 2023 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 14 May?s 2024.
- ^ "RIFF Container". Google Code. 12 ?ubat 2012 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi. Eri?im tarihi: 1 Ekim 2010.
- ^ "Lossless and Transparency Encoding in WebP". Michael. 1 Ocak 2020. 1 Temmuz 2014 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi.
- ^ "Lossless and Transparency Encoding in WebP". 18 Kas?m 2011. 20 Kas?m 2011 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi.
- ^ "WebP-Mux (RIFF based container) framework". Vikas. 3 Ekim 2011. 13 Mart 2013 tarihinde kayna??ndan ar?ivlendi.
D?? ba?lant?lar
[de?i?tir | kayna?? de?i?tir]Webmaster'lar i?in WebP 18 May?s 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ar?ivlendi.